Grupa usamodzielnień jako przygotowanie do samodzielnego życia
Dom Dziecka w Kożuchowie jest jednostką organizacyjną powiatu nowosolskiego.
Rozporządzenie Ministra Polityki Społecznej z dnia 14 lutego 2005 roku w sprawie placówek opiekuńczo-wychowawczych ( Dz. U. Nr 37 z dnia 04 marca 2005 r., poz. 331 ) określa organizację placówek opiekuńczo-wychowawczych.
Zgodnie z powyższym rozporządzeniem placówka socjalizacyjna ma za zadanie:
– zapewnienie dziecku całodobowej opieki i wychowania, oraz zaspokaja jego niezbędne potrzeby,
– prowadzenie zajęć socjalizujących, korekcyjnych, kompensacyjnych, logopedycznych, resocjalizujących, terapeutycznych rekompensujących brak wychowania w środowisku rodzinnym i przygotowujących do życia społecznego,
– zapewnienie dzieciom kształcenie, wyrównywanie opóźnień rozwojowych i szkolnych,
– podejmowanie działań w celu powrotu dziecka do rodziny naturalnej,
– pracę z rodziną dziecka,
– organizację dla swoich wychowanków odpowiednich form opieki w środowisku, grupy usamodzielnienia oraz kontakt z rodzinami zaprzyjaźnionymi.
Termin grupa usamodzielnienia oznacza grupę starszych wychowanków placówki, którym umożliwiono rozpoczęcie samodzielnego życia pod doraźną opieką wychowawcy jako etapu przejściowego pomiędzy Domem Dziecka, a samodzielnym życiem.
Obecnie w Domu Dziecka w Kożuchowie zamieszkuje 40 wychowanków w formie socjalizacyjnej w trzech grupach wychowawczych po 13/14 osób. Dzieci zamieszkują w autonomicznych mieszkaniach na terenie placówki. Grupy wychowawcze są koedukacyjne i rozwojowe tzn. w grupach przebywają razem dziewczynki i chłopcy w zróżnicowanym wieku rozwojowym.
Dom Dziecka dysponuje również 2 „mieszkaniami usamodzielnień” dla 5 wychowanków. W mieszkaniach tych zamieszkują samodzielnie starsi wychowankowie, nad którymi opiekę doraźną sprawują wychowawcy placówki. Mieszkanie dla dziewcząt znajduje się w budynku przyległym do placówki należącym do Domu Dziecka w Kożuchowie. Mieszkanie dla chłopców natomiast zostało wykupione od Spółdzielni mieszkaniowej w Kożuchowie na potrzeby utworzenia „mieszkania usamodzielnień” i znajduje się na osiedlu 22 lipca 18c/14.
Program „mieszkań usamodzielnień” powstał w 1998 roku. Został zaakceptowany przez Ministerstwo Edukacji Narodowej i otrzymał środki na realizację. Należy dodać, że program utworzenia „mieszkań usamodzielnień” był pierwszym tego typu programem w Polsce. Od momentu powstania zamieszkiwało w mieszkaniach usamodzielnień 14 wychowanków ( 8 dziewcząt oraz 6 chłopców ). Dziewięcioro wychowanków opuściło już placówkę i rozpoczęli samodzielne życie. Dzięki realizacji programu „mieszkania usamodzielnień” wychowankowie opuszczający placówkę są bardzo dobrze przygotowani do samodzielności. Potrafią załatwiać podstawowe sprawy mieszkaniowe ( opłaty, zgłoszenia awarii itp. ), nabyli umiejętności kulinarne, higieniczne.
Poprzez realizację programu „mieszkania usamodzielnień” można wysunąć wniosek, że jest on doskonałą formą przygotowania wychowanków do samodzielnego życia.
W chwili obecnej zrodził się pomysł rozszerzenia form pracy placówki o utworzenie na terenie Domu Dziecka w Kożuchowie „grupy usamodzielnienia” dla wychowanków już od 14 roku życia. Ta forma pracy pozwoli na szybsze i dokładniejsze przygotowanie dzieci do samodzielności. Ponadto „grupa usamodzielnienia” byłaby kolejnym ogniwem łączącym pobyt w placówce z umieszczeniem w „mieszkaniu usamodzielnień”.
Wychowankowie, którzy ukończyliby 14 lat umieszczani byliby w „grupie usamodzielnienia” w mieszkaniu na terenie placówki. Tam pod doraźnym okiem wychowawcy realizowaliby program przygotowania do samodzielnego życia. Samodzielnie wykonywaliby następujące zadania:
– umiejętne gospodarowanie środkami finansowymi,
– przygotowywanie posiłków,
– nauka własna,
– czynności porządkowe,
– pranie,
– prasowanie,
– organizacja czasu wolnego,
– rozwiązywanie problemów życia codziennego ( np. drobne naprawy ).
Bardzo dobrym rozwiązaniem w tym przypadku jest fakt, że „grupa usamodzielnienia” znajdować się będzie w mieszkaniu na terenie placówki.
W momencie ukończenia 17 roku życia, wychowankowie byliby umieszczani w „mieszkaniach usamodzielnień”. Dzięki zdobytym doświadczeniom podczas pobytu w „grupie usamodzielnienia” dużo łatwiej aklimatyzowaliby się w nowych warunkach.
Celem, który zamierzamy osiągnąć poprzez utworzenie na terenie placówki „grupy usamodzielnienia” jest ograniczenie nadzoru i wsparcie wychowanków w przygotowaniu do umieszczenia w „mieszkaniach usamodzielnień”, a jednocześnie wsparcie tych osób w przygotowaniu do samodzielności.
W roku 2005 na terenie DPS w Kożuchowie uruchomione zostały mieszkania chronione dla usamodzielnionych wychowanków placówek opiekuńczo-wychowawczych. Umożliwienie wychowankom opuszczającym placówki zamieszkania w mieszkaniach chronionych jest kolejną formą pomocy dla wychowanków opuszczających domy dziecka. Pobyt w mieszkaniach chronionych jest pomocny młodym ludziom w zdobywaniu umiejętności radzenia sobie w życiu codziennym. Ponadto sytuacja mieszkaniowa w kraju nie pozwala na organizację mieszkań dla wszystkich wychowanków placówek. Kwalifikując kandydatów do samodzielnego zamieszkania brany jest pod uwagę brak możliwości zapewnienia odpowiednich warunków mieszkaniowych.
Innym bardzo istotnym warunkiem umieszczenia w mieszkaniach chronionym jest wcześniejszy pobyt wychowanków w mieszkaniu usamodzielnienia, gdyż takie rozwiązanie daje gwarancję realizacji programu mieszkań chronionych.
Reasumują należy stwierdzić, iż Dom Dziecka w Kożuchowie przedstawia program utworzenia „grupy usamodzielnienia”, który jest ściśle powiązany z działaniami pomocy wychowankom zarówno w Domu Dziecka w Kożuchowie jak i w Powiatowym Centrum Pomocy Rodzinie w Nowej Soli, co z kolei znajduje swoje uzasadnienie w realizacji powiatowych programów opieki na dzieckiem oraz rodzinami naturalnymi i zastępczymi.
a).Cel programu
Wychowankowie, którzy ukończyli 14 rok życia zostają umieszczeni w „grupie usamodzielnienia”. Pobyt w „grupie usamodzielnienia” ma na celu przygotowanie wychowanków do samodzielnego życia, a jednocześnie przygotowuje w/w do kolejnego etapu jakim jest pobyt w „mieszkaniach usamodzielnień”.
Dom Dziecka w Kożuchowie dysponuje na terenie placówki mieszkaniem o powierzchni 71 m2 usytuowanym na I piętrze placówki w sąsiedztwie z pokojem wychowawców. Mieszkanie składa się z 3 pokoi, kuchni, łazienki, wc. Dwa pokoje przeznaczone byłyby na sypialnie dla 6 wychowanków ( 2×3), natomiast największy pokój przeznaczony byłby na pokój stołowy.
Mieszkańcy otrzymują do dyspozycji wyposażone pomieszczenia w niezbędny sprzęt gospodarstwa domowego.
Biorąc pod uwagę powyższe głównym celem Domu Dziecka w Kożuchowie jest utworzenie na terenie Domu Dziecka „grupy usamodzielnienia”.
b). Cele operacyjne:
a) adaptacja i wyposażenie łazienki:
– skucie płytek w łazience, demontaż wanny,
– obudowa rur płytami rigips,
– poprowadzenie nowej instalacji wodno-kan.,
– wymurowanie 2 kabin prysznicowych,
– położenie glazury i terakoty,
– malowanie ścian,
– zakup szafki łazienkowej,
– montaż baterii prysznicowych, umywalki,
– zakup kompletów łazienkowych.
b) remont i wyposażenie kuchni:
– malowanie, tapetowanie kuchni,
– zakup sztućców, naczyń, garnków,
– zakup stołu i narożnika,
c) remont i wyposażenie wc:
– zerwanie płytek,
– obudowa rur płytami rigips,
– montaż glazury i terakoty,
– montaż urządzeń sanitarnych – wc.,
– zakup pralki automatycznej,
– malowanie.
d) remont i wyposażenie pokoju stołowego:
– malowanie, tapetowanie,
– cyklinowanie podłogi,
– montaż rolet okiennych,
– zakup i montaż oświetlenia,
– zakup 2 stołów i 6 krzeseł.
e) remont i wyposażenie 2 pokoi sypialnych:
– cyklinowanie podłóg,
– malowanie, tapetowanie,
– zakup i montaż oświetlenia,
– zakup szafy 2 szaf 3 drzwiowych,
– zakup 2 tapczanów,
– zakup 2 łóżek piętrowych,
– zakup 6 szafek nocnych,
– zakup 6 lampek nocnych,
– zakup dywanów, dywaników.
f) remont i wyposażenie korytarza:
– cyklinowanie podłogi,
– malowanie, tapetowanie,
– zakup szafy ubraniowej.
Grupa usamodzielnienia przeznaczona jest dla 6 wychowanków placówki w wieku od 14 roku życia. Warunkiem zamieszkania w grupie usamodzielnienia jest ponadto odpowiednie zachowanie, systematyczna nauka szkolna. Decyzję o umieszczeniu w grupie usamodzielnienia będzie podejmował Zespół Wychowawczy placówki.
Rok 2006 – utworzenie grupy usamodzielnień dla 6 wychowanków
– przeprowadzenie remontu mieszkania ( 1 kwartał 2006 ),
– wyposażenie mieszkania w niezbędny sprzęt gospodarstwa domowego ( II kwartał 2006),
– wyznaczenie osoby odpowiedzialnej za sprawowanie nadzoru ( II kwartał 2006 ),
– opracowanie regulaminu pobytu w grupie usamodzielnienia ( II kwartał 2006 ),
– umieszczenie w grupie usamodzielnienia 6 wychowanków ( III kwartał 2006 ).
W przypadku braku możliwości realizacji zadania jego wykonanie będzie przesunięte na lata następne, stosownie do własnych środków finansowych jak i możliwości powiatu.
a). przygotowanie wychowanków do umieszczenia w „mieszkaniach usamodzielnień”,
b). zdobycie przez osoby zamieszkujące w grupie usamodzielnień umiejętności samodzielnego prowadzenia gospodarstwa domowego, odpowiedzialności przy doraźnej kontroli i wsparciu placówki.
Długoletnie doświadczenia w pracy opiekuńczo-wychowawczej pozwalają stwierdzić, że najlepszą formą pracy mającą na celu przygotowanie młodych ludzi do startu w dorosłe życie jest umożliwienie im samodzielnego podejmowania działań. Dom Dziecka jest instytucją, w której dzieci zamieszkałe nie mają często kontaktu z podejmowaniem działań tak jak ma to miejsce w rodzinie naturalnej. Opłaty dokonywane są za pomocą przelewów bankowych, posiłki przygotowywane są przez kuchnię placówki, dzieci rzadko zdają sobie sprawę z wysokości środków jakie wydatkowane są w rodzinie naturalnej, środki chemiczne, papiernicze zakupywane są przez pracownika placówki.
Pomimo usilnych starań, aby to zmienić nie udaje się tych wszystkich informacji przekazywać, na co dzień tak jak ma to miejsce w rodzinie naturalnej. Dlatego też, tego typu forma pracy pozwalająca na samodzielne podejmowanie działań umożliwia poznanie aspektów samodzielnego życia co jest warunkiem powodzenia w momencie usamodzielnienia.
Harmonogram wydatków realizacji programu w 2006 roku.
a). źródła finansowania:
– ze środków budżetu Powiatu Nowosolskiego – 14.900 zł,
– ze środków własnych – 10.000 zł
b) zasoby własne powiatu nowosolskiego:
– zasoby kadrowe – osoby odpowiedzialne za realizację i nadzór nad realizacją programu wyznaczone z kadry pracowniczej Domu Dziecka w Kożuchowie.
– zasoby rzeczowe – mieszkanie na terenie Domu Dziecka w Kożuchowie.